Vanmorgen heeft Ineke van Gent het advies 'Geen afgesloten hoofdstuk' aangeboden aan de Tweede Kamer, in handen van Pieter Omtzigt. Hij riep vorig jaar in een Kamerbreed gedragen motie op tot openheid van zaken over de vliegramp in de Bijlmer op 4 oktober 1992. Het archief over deze gebeurtenis zit dicht tot 2068, op grond van het internationaal luchtvaartverdrag.
Is het mogelijk de toegang tot het archief te vergroten, zo vroeg hij aan het Adviescollege. Het antwoord kwam vandaag: ja, dat kan en ja, dat moet.
Onderzoek
Om de vragen van de Kamer te beantwoorden, heeft het Adviescollege zelf archiefonderzoek gedaan, een internationale vergelijking laten uitvoeren en gesproken met nabestaanden en betrokkenen bij de vliegramp. Dat leidt tot de conclusie dat het niet alleen mogelijk is om meer openheid te geven in het archief, maar dat het ook noodzakelijk is. Voor de nabestaanden van de ramp en voor de journalistiek, die een controlerende rol heeft in onze samenleving.
Openbaarheid in drie stappen vergroten
Het Adviescollege adviseert om de toegang tot het archief in drie stappen te vergroten. Een deel van de dossiers valt niet onder het luchtvaartverdrag en kan al meteen openbaar worden. Een deel van de dossiers kan openbaar worden na een herindeling van het archief, waarin vertrouwelijke en openbare informatie die nu samen in dossiers zitten, van elkaar worden gescheiden. Tot slot adviseert het Adviescollege om op de dossiers die overblijven, een balancing test te laten uitvoeren door een speciaal daarvoor bedoelde commissie. In deze commissie krijgen de verschillende belangen een stem. Zoals het belang van openbaarheid, luchtvaartveiligheid en het belang van nabestaanden en slachtoffers, om op die manier tot een afgewogen besluit te komen.