Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding heeft advies uitgebracht over het concept-Archiefbesluit 20XX. Dit is dinsdag 9 april, op verzoek, aan de staatssecretaris Cultuur en Media (OCW) gezonden. 

Het Adviescollege heeft zich in dit advies vooral gericht op de regels die gaan over de selectie van overheidsinformatie, en over de openbaarheid van informatie bij archiefdiensten.

Internetconsultatie over selectiebesluiten

Voor het overgrote deel is het oordeel positief. Het Adviescollege adviseert wel om de maatschappelijke inspraak over bewaartermijnen van overheidsinformatie te verbeteren. Het advies luidt open internetconsultaties te houden over de (model)selectiebesluiten die daarover gaan. Dat werkt volgens het Adviescollege beter dan benoemde onafhankelijke deskundigen te laten meepraten en voorgenomen selectiebesluiten voor burgers ter inzage te leggen.

Ook adviseert het Adviescollege om selectiebesluiten online beter raadpleegbaar en doorzoekbaar te maken.

Openbaarheidsregime van de nieuwe Archiefwet

Het Adviescollege ziet daarnaast een verbeterpunt voor het openbaarheidsregime van de nieuwe Archiefwet, nu de Kamerbehandeling nog loopt. Dit wetsvoorstel moet volgens het Adviescollege worden aangepast.

Een archivaris zou voortaan in alle gevallen moeten kunnen besluiten of mensen inzage krijgen in vertrouwelijke dossiers die zijn overgebracht naar een archiefdienst.

Nu is het zo dat de oorspronkelijke archiefvormer beslist of mensen toegang krijgen tot dossiers die beperkt openbaar zijn vanwege de belangen van de Staat of zijn bondgenoten. Vooral het Nationaal Archief beheert dergelijke dossiers. Het wordt tijd om de rijksarchivaris ook te laten besluiten over de toegang hiertoe. Dit versterkt de informatiepositie van burgers, zo meent het Adviescollege. Deze aanbeveling is mede ingegeven door het door de Tweede Kamer gevraagde onderzoek naar toegang tot de archieven van de Raad voor de Luchtvaart over de vliegramp in de Bijlmermeer.