‘Openheid is de zuurstof van de democratie.’ Deze uitspraak klonk vaak tijdens de jaarvergadering van de International Conference of Information Commissioners (ICIC), die plaatsvond van 22 tot 25 juni in Berlijn. Onze collegeleden Serv Wiemers en Jamila Aanzi vertegenwoordigden Nederland tijdens deze bijeenkomst.

Informatiecommissarissen uit alle hoeken van de wereld namen deel aan de conferentie: van Canada tot de Malediven, en van Albanië tot Sierra Leone. Ze deelden hun ervaringen, leerden van elkaar en bespraken gedeelde uitdagingen op het gebied van openbaarheid van bestuur.
In veel van deze landen zijn deze commissarissen ingesteld op basis van Freedom of Information-wetten. In Nederland kennen wij de Wet open overheid (Woo). Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) speelt hierin een belangrijke rol als onafhankelijk adviseur.

Tijdens de conferentie hebben onze collegeleden verschillende waardevolle inzichten opgedaan. Hieronder enkele voorbeelden:

• Transparantie en openbaarheid zijn in veel landen soms lastig te realiseren.
• Men zoekt vaak naar een goede balans tussen privacy en transparantie.
• Veel informatiecommissarissen in andere landen hebben stevige mandaten en kunnen bindende beslissingen opleggen.
• Het ⁠ACOI heeft drie wettelijke taken rondom de uitvoering van de Woo. De meeste andere landen focussen uitsluitend op klachtbehandeling.
• In veel landen staan democratie, maatschappelijk debat en vertrouwen in de overheid onder druk. Dat heeft ook effect op het werk van de informatiecommissarissen, en tegelijkertijd vormen zij een deel van het antwoord.

Wereldwijde opgave

Het internationale gesprek over openbaarheid laat zien dat transparantie niet alleen een nationaal vraagstuk is, maar een wereldwijde opgave. Door actief te werken aan transparantie en openheid bouwen we aan een toekomst waarin overheidsinformatie toegankelijk, begrijpelijk en betrouwbaar is voor iedereen.